Ród Komorowskich
Komorowscy – polska rodzina arystokratyczna herbu Korczak, której gniazdem rodowym był Komorów w Księstwie Bełskim.
Historia
Pierwsze wzmianki o rodzie Komorowskich pochodzą z XIV wieku. Jego protoplastą miał być rycerz Dymitr Komorowski z Komorowa. Od czasów panowania Władysława III Warneńczyka Komorowscy obecni byli w życiu politycznym Królestwa Węgier, Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Litewskiego, a w wiekach późniejszych Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Od 1440 roku władali Spiszem, Liptowem i Orawą. Posiadali też dobra ziemskie w Małopolsce i na Litwie.
W roku 1467 roku król polski Kazimierz IV Jagiellończyk nadał Piotrowi Komorowskiemu, od 1469 roku hrabiemu Liptowa i Orawy, w dziedziczne władanie Państwo Żywieckie. Była to nagroda za ukrócenie rozbójniczej działalności rodziny Skrzyńskich oraz zadośćuczynienie za straty materialne, jakich Piotr Komorowski doznał, występując przeciwko Maciejowi Korwinowi i wspierając wyprawę Kazimierza Jagiellończyka na Węgry.
W 1477 roku, w związku ze sprzyjaniem przez Komorowskich Maciejowi Korwinowi, który sprzymierzył się z zakonem krzyżackim przeciwko Polsce, Kazimierz Jagiellończyk nakazał podjęcie przeciwko nim akcji zbrojnej. Wojskami, które wykonały to zadanie, dowodził starosta krakowski i wojewoda sandomierski Jakub z Dębna; zniszczono wówczas zamek w Barwałdzie oraz średniowieczny zamek w Żywcu; wojska królewskie opanowały także zamek w Szaflarach, poprzednio dzierżawiony przez Piotra Komorowskiego. W późniejszym okresie Komorowscy uzyskali przebaczenie królewskie i odzyskali skonfiskowane dobra. Państwo Żywieckie pozostało w rękach rodziny Komorowskich do 1624 roku.
Od XVIII wieku linia litewska rodu Komorowskich była w posiadaniu ordynacji rodowej na dobrach ziemskich wokół miejscowości Kurmen w Semigalii, które odziedziczyła po inflanckich baronach von Lüdingshausen. Latyfundium to dziedziczone na zasadzie majoratu należało do przedstawicieli rodu do 1922 roku. Inne majątki należące do członków rodziny Komorowskich linii litewskiej to Kowaliszki, Gikanie, Skrobiszki, Radkuny, Syrutyszki i Podbirże.
Tytuły szlacheckie
Przedstawiciele Komorowskich tytułowali się w XV wieku hrabiami na Liptowie i Orawie. Tytuł ten został im nadany w 1469 roku przez króla węgierskiego, Macieja Korwina. Wygasł on po odebraniu Komorowskim ich dóbr na Słowacji, był jednak przez niektórych przedstawicieli rodziny używany zwyczajowo dla podkreślenia pozycji rodu.
W 1780 roku Jakub Komorowski otrzymał potwierdzenie tytułu szlacheckiego od króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego; w 1793 roku gałąź Komorowskich herbu Dołęga otrzymała potwierdzenie tytułu hrabiowskiego z herbem Korczak w Austrii; w 1803 roku – w Galicji i Lodomerii; w 1824 i 1834 roku – w Królestwie Polskim; w 1844 roku – w Rosji, a w 1894 roku – w Austro-Węgrzech.
Przedstawiciele rodu:
- Adam Ignacy Komorowski – prymas Polski;
- Anna Komorowska – hrabina d’Udekem d’Acoz;
- Bronisław Komorowski – prezydent Rzeczypospolitej Polskiej;
- Ignacy Komorowski – kasztelan chełmski;
- Józef Joachim Komorowski – członek konfederacji targowickiej;
- Helena Komorowska – druga żona Bohdana Chmielnickiego;
- Maja Komorowska – aktorka;
- Tadeusz Bór-Komorowski – dowódca Armii Krajowej;
- Zygmunt Komorowski – profesor Uniwersytetu Warszawskiego;
- Gertruda Komorowska – żona Stanisława Szczęsnego Potockiego.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
