Wycieczka do Stryszawy i Jordanowa
Oferta przewodnicka:
Wycieczka ze mną może zawierać następujące elementy (do wyboru):
• wizyta w Stryszawie w „Muzeum Zabawki Ludowej”- pierwszym ośrodku zabawkarstwa w Polsce, udział w warsztatach folklorystycznych „Kwiaty Bibuły” lub ”Stryszawskie Zabawki”,
• odwiedziny w Staropolskim Dworze na Wysokiej w Jordanowie, udział w „Audycji Staropolskiej”.
SZCZEGÓŁY PROGRAMU:
Wycieczka z Karpackim Gazdą do Muzeum Zabawki Ludowej w Stryszawie oraz do Staropolskiego Dworu na Wysokiej koło Jordanowa
W czasie podróży, Karpacki Gazda zaprezentuje Wam „żywą” kolekcję obiektów, eksponatów, które rozproszone u stóp Babiej Góry – „zbójnickiego matecznika”, tworzą Ekomuzeum obrazujące wartości kulturowe regionu podbabiogórskiego, oraz dorobek jego mieszkańców. Oprócz tradycyjnego zwiedzania miejsc i obiektów, Karpacki Gazda oferuje możliwość uczestniczenia w życiu regionu poprzez udział w pokazach i warsztatach folklorystycznych. Podczas Staropolskiej Audycji w Dworze na Wysokiej (k. Jordanowa) Karpacki Gazda przeniesie Was w czasy renesansu. Audycja ma formę gawędy przeplatanej poezją, pieśnią i muzyką lutniową wykonywaną przez rodzinę Państwa Pilchów, znanych z prowadzenia zespołu muzyki dawnej „Bractwo Lutni”.
SPECYFIKACJA ZWIEDZANYCH OBIEKTÓW
BESKIDZKIE CENTRUM ZABAWKARSTWA LUDOWEGO W STRYSZAWIE
Beskidzkie Centrum Zabawkarstwa Ludowego skupia swą działalność głównie na kultywowaniu i promowaniu słynnej tradycji w Stryszawie, tradycji zabawkarstwa. Centrum działa w ramach Gminnego Ośrodka Kultury w Stryszawie. Beskidzkie Centrum Zabawkarstwa Ludowego prowadzi muzeum zabawkarstwa, usytuowane w budynku tzw. starej organistówki. Na wystawę stałą składają się bogate zbiory zabawek z kilku ostatnich lat, m.in. koniki, grzechotki, ptaszki, bryczki, taczki itp. Wystawa czasowa to zwykle ekspozycja dzieł konkursowych (zabawek i rzeźb), pochodzących z konkursów organizowanych przez Centrum.
Oprócz ekspozycji muzealnej, instytucja zajmuje się również prowadzeniem warsztatów:
• „Ptaszki stryszawskie”
• „Zabawki stryszawskie”
• „Eko-zabawki z siana”
• „Zdobnictwo bibułkowe”
• „Pisanki”
• „Tradycyjne ozdoby choinkowe”
• „Garncarstwo”
• „Tkactwo artystyczne”
• „Malarstwo na szkle”
• „Koszyczki ze sznurka”
Warunkiem udziału w powyższych warsztatach jest (oprócz uiszczenia opłaty) wcześniejsze, najlepiej telefoniczne, wyrażenie chęci uczestnictwa. Rezerwacji można dokonać w Żywieckim Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego pod nr tel./fax 033 475 96 52 lub 609 789 879 lub pisząc maila: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Ciekawostka
Drewniane rajskie ptaszki są produkowane w Stryszawie, gminie położonej w Beskidzie Żywieckim od 1890 roku. Nie byłoby ich, gdyby nie pewien album z kolorowymi ptakami, podarowany przez pustelnika. Książkę otrzymał mieszkaniec Stryszawy, Teofil Mentel, i na podstawie ilustracji zaczął rzeźbić drewniane ptaszki, najczęściej pliszki, kraski, dzięcioły, jastrzębie oraz papugi. Swoją pasją zaraził całą wieś. Rzeźbienie było zajęciem dochodowym: przyjeżdżający handlarze bardzo często kupowali ptaszki od ich twórców. Pierwsze ptaszki wykonywane były z surowego drewna (sosna, lipa) i malowane jaskrawymi farbami roślinnymi, po II wojnie światowej zastąpiono je stopniowo olejnymi, a w latach 80. wprowadzono akrylowe. Były znacznie piękniejsze i bardziej kolorowe od ptaszków występujących w naturze, dlatego w Stryszawie nazywano je rajskimi. Pojedyncze ptaszki, a nawet całe ptasie rodzinki były początkowo głównie kolorowymi, nieskomplikowanymi zabawkami dla małych dzieci. Stopniowo stały się elementem dekoracyjnym stryszawskich domów: drewniane ptaszki wieszano na choinkach, ozdabiano nimi sufity. Z czasem zaczęły spełniać także funkcje magiczne. Traktowane jako talizmany mają zapewnić ich posiadaczom szczęście i dostatek. Dlatego od wielu lat obdarowuje się nimi nowożeńców, stroi w ptaszki sale weselne, nowo zamieszkałe domy, a nawet dodaje się je do bukietów ślubnych. Ptaszki są nadal produkowane, ale już nie na zbyt wielką skalę. Aby wspaniałe rzemiosło nie poszło w zapomnienie, w Stryszawie powstały „Warsztaty Twórcze”, gdzie pod okiem instruktorów dzieci i młodzież uczą się wytwarzania prostych ale jakże urzekających zabawek. Muzeum Zabawek i Zabawy ma kilkadziesiąt drewnianych ptaszków ze Stryszawy, m.in. pomarańczowe dudki, czarno-białe sroki, kolorowe papugi bujające się na huśtawce.
STAROPOLSKI DWÓR W JORDANOWIE
Wiele osób, oglądając zdjęcia dworu w Wysokiej, pyta o kraj, w którym zostały zrobione. Trudno uwierzyć, że w Polsce są jeszcze takie miejsca. Dwór, jak przystało na obiekt obronny, stoi na wzgórzu z widokiem na okolicę. Ten dwór, położony na ponad pięćsetmetrowym wzgórzu, jest opisany w starych dokumentach przechowywanych na Wawelu jako "rezydencja pańska z kamienia i cegły na wapnie murowana o jednym piętrze ze sklepami dwoma i piwnicami dwiema pod temi murowanemi". Z okien renesansowej budowli rozciąga się na cztery strony świata jeden z najpiękniejszych widoków w Polsce. Łagodny zarys wzgórz Beskidu Żywieckiego przechodzących w rozległe doliny znaczone pasmami lasów, poprzedzielanych gdzieniegdzie kępami drzew i krzewów upodabniają tę krainę do ogromnego, romantycznego ogrodu angielskiego. A w tle bukolicznego pejzażu rysują się poszarpane, pokryte płatami śniegu granie Tatr. To z pewnością właśnie piękno tego miejsca, poza dogodnym położeniem, musiało skłonić fundatorów do wzniesienia tu dworu obronnego. Do dnia dzisiejszego zachował się czytelny układ renesansowego założenia ogrodowego, z charakterystycznymi osiami widokowymi. Pozwalają one bez przeszkód kontemplować urodę górzystego krajobrazu. Dwór jest związany ze wsią Wysoka położoną przy drodze z Jordanowa do Spytkowic. Pierwszy raz nazwa ta pojawia się w dokumentach pochodzących z 1581 roku. Właściciele osady zawsze wywodzili się z zasłużonych i szacownych rodzin: Sierakowskich, Stadnickich, Larnischów, Wąsików. Ostatnimi, którzy tu gospodarowali, byli Żeleńscy herbu Prawdzic. Jeden z nielicznych dworów obronnych w Polsce wydawał się skazany na zagładę. Los okazał się jednak łaskawy. Podobnie zresztą jak dla państwa Pilchów - obecnych właścicieli dworu, którzy z radością i entuzjazmem odkrywców kupili ruinę.
Karpacki Gazda zaprasza do renesansowego dworu na Wysokiej na cotygodniowe koncerty domowe. W programie spotkań, oprócz recitalu lutniowego Antoniego Pilcha, absolwenta The Rogal College of Music w Londynie, a także XVI – wiecznych pieśni i tańców w wykonaniu Bractwa Lutni, znajdzie się zwiedzanie dworu i ogrodu (sad Króla Jana III, winnica) oraz lampka węgrzyna i domowe specjały. Dla chętnych – możliwość noclegu we dworze, z kolacją i śniadaniem, po wcześniejszym uzgodnieniu.
Propozycje programowe:
1. PROGRAM WIECZÓR STAROPOLSKI - znakomita, żywa i otwarta forma koncertu, na który składają się utwory od końca XV do początku XVI wieku, polskie, staroruskie oraz zachodnioeuropejskie. Repertuar dostosowujemy do narodowości słuchaczy, śpiewając im - albo z nimi - najstarsze pieśni ich kultury. Możliwość wspólnego śpiewu, a także sposób prowadzenia koncertu, pozwalający na nawiązanie żywej więzi ze słuchaczami (po polsku, rosyjsku lub po angielsku), stwarzają niepowtarzalną atmosferę serdeczności i wspólnoty. We wnętrzach kościelnych proponujemy program muzyki sakralnej, skomponowany według podobnych kryteriów. Czas trwania: od 1 godziny do dwóch, w zależności od potrzeb
2. BIESIADA STAROPOLSKA - podczas uroczystych posiłków Bractwo Lutni zapewnia niepowtarzalną oprawę, w niczym nie przypominającą standardowego grania do kotleta. w kilku wejściach, dostosowanych do rytmu danego posiłku, przedstawiamy zarówno dostojne jak i wesołe XVI-wieczne pieśni biesiadne polskie, europejskie, żydowskie, ukraińskie. Muzyczne toasty, pieśni o winie i miłości oraz dostosowane do sytuacji prowadzenie (po polsku, rosyjsku lub angielsku) wprowadzają miły nastrój renesansowego spotkania. Czas trwania: około 2,5 godziny (z przerwami na kolejne dania).
3. UROCZYSTA INAUGURACJA konferencji lub wspólnej wieczerzy. Podczas ok.20-minutowego występu Bractwo Lutni wprowadzi nastrój renesansowej harmonii i piękna, śpiewając XVI-wieczne psalmy i pieśni dworskie, o tematyce nawiązującej do tematu konferencji i narodowości przybyłych. Tu również możliwe jest znakomite słowo wprowadzające po polsku, angielsku lub rosyjsku.
4. AUDYCJA STAROPOLSKA - w odpowiedzi na potrzeby nowego modelu kształcenia młodzieży, w którym humanizm, poszanowanie dziedzictwa i interdyscyplinarność oraz doświadczenie w praktyce przedmiotu wykładu są cechami istotnymi, proponujemy spotkanie uczniów z kulturą staropolską w renesansowym dworze obronnym na Wysokiej koło Jordanowa, 70 kilometrów na południe od Krakowa. Nasza audycja obejmuje szeroki wachlarz tematów związanych z kulturą staropolską i jest dostosowana w treści do poziomu młodzieży i dzieci szkół podstawowych, gimnazjów i liceów. Spotkanie z renesansowym zespołem dworskim będącym jednocześnie ośrodkiem kultury staropolskiej z dziesięcioletnią tradycją, obejmującym swym zasięgiem całą Europę Środkowo Wschodnią, jest znakomitą okazją do przedstawienia uczniom podstawowych wiadomości dotyczących historii, architektury, krajobrazu i ekologii na tle literatury i muzyki renesansu. Audycja ma formę gawędy przeplatanej poezją, pieśnią i muzyką lutniową wykonywaną przez rodzinę pp. Pilchów, znanych z prowadzenia zespołu muzyki dawnej Bractwo Lutni. Repertuar pieśni i poezji jest bardzo szeroki i obejmuje świeckie i religijne pieśni całej renesansowej Europy z ukraińskimi i żydowskimi oraz dawnymi ludowymi włącznie.
Wszystkie usługi i bilety wstępów do zwiedzanych obiektów na zapytanie z indywidualna kalkulacją!
Skorzystanie z usługi przewodnickiej i zarezerwowanie odpowiednich atrakcji wymaga wcześniejszej rezerwacji, której można dokonać w Żywieckim Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego pod nr tel./fax 033 475 96 52 lub 609 789 879 lub pisząc maila: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Zapraszamy w Beskidy z Karpackim Gazdą!
