Żywiecczyzna
Żywiecczyzna (lub Ziemia Żywiecka) - region geograficzny, kraina historyczna i etnograficzna w południowej Polsce, historyczna część Małopolski, w południowej części województwa śląskiego.
Obejmuje ona teren Kotliny Żywieckiej, która zajmuje ponad 100 km2 i pasma Beskidów. Kotlina Żywiecka ograniczona jest z zachodu przez Beskid Śląski, z północny - Beskid Mały, ze wschodu i południa przez Beskid Żywiecki. Spiętrzone przez zaporę w Tresnej wody rzeki Soły tworzą Jezioro Żywieckie, zajmujące północną część kotliny.
Jej granice są wyznaczone: od Przełęczy Wilkowickiej, przez pasmo Beskidu Małego, po obu stronach rzeki Soły, rejonów Suchej Beskidzkiej - gdzie Beskid Mały poprzez Pasmo Pewelsko-Ślemieńskie łączy się z Beskidem Żywieckim w rejonie pasma Babiej Góry (od strony Jałowca). Dalej granica biegnie na południu wzdłuż granicy państwa ze Słowacją i wzdłuż szczytów Beskidu Żywieckiego, po Przełęcz Koniakowską. Od zachodu granica ta biegnie wzdłuż pasma Beskidu Śląskiego (Barania Góra, Magurka Wiślańska, Zielony Kopiec, Malinowska Skała, Przełęcz Salmopolska, Przełęcz Karkoszczonka) i dalej od Szczyrku poprzez zachodnią część Kotliny Żywieckiej po Bramę Wilkowicką.
Nieopodal Żywca znajduje się kilka sztucznych zbiorników wodnych, które tworzą tzw. kaskadę rzeki Soły. Zapory w Porąbce oraz w Tresnej utworzyły dwa piękne jeziora: Żywieckie i Międzybrodzkie. Oczywiście jeziora spełniają funkcję rekreacyjną. Dalej powstał jeszcze jeden zbiornik wodny – jezioro Czanieckie. Zbiorniki wodne zaopatrują Górny Śląsk w wodę oraz chronią Kraków przed zalaniem. Soła bowiem w okolicach Oświęcimia wpada do Wisły i tworzy potencjalne zagrożenie powodziowe dla Krakowa. 4 zbiornikiem wodnym jest sztuczny zbiornik na samym szczycie Góry Żar, z którego w specjalnym otworze wydrążonym w środku góry woda spada z wysokości 440 metrów wewnętrznym wodospadem na turbiny elektrowni i produkuje prąd (elektrownia szczytowo – pompowa). Góra Żar znana jest także ze szkoły szybownictwa, która powstała w roku 1936. Korzystne prądy powietrzne, termiczne pozwalają na długie loty. Z Wilczego Jaru – mostu (17,5 metra), można było do niedawna skakać na bungee.
Jezioro Żywieckie (Żywiecki Zbiornik Wodny, Zbiornik Wodny Tresna) – jest największy z 4 sztucznych jezior na Żywiecczyźnie. Zbiornik retencyjny (100 mln m³) na Sole koło Żywca, położony na granicy Kotliny Żywieckiej i Beskidu Małego, o powierzchni 1000 ha (długość 8 km, szerokość 2 km, głębokość 20 m, jezioro położone na wysokości 341 m n.p.m.). Utworzenie w 1966 r. jeziora spowodowało zalanie znajdujących się na jego obecnym terenie wsi, m.in. Tresnej, Zadziela i Starego Żywca.
Przy zaporze o wysokości 38 m znajduje się elektrownia wodna o mocy 21 MW. Obecnie zbiornik wykorzystywany jest w celach turystycznych, do produkcji energii elektrycznej, do ochrony przeciwpowodziowej oraz uregulowania przepływów górnej Wisły.
W sierpniu odbywają się regaty poświęcone pamięci Adama Banaszka (Memoriał Adama Banaszka) w klasie Omega. Regaty upamiętniają Adama Banaszka, komandora bielskiego klubu żeglarskiego, wielkiego propagatora żeglarstwa.
Dnia 15 listopada 1978 roku Jezioro Żywieckie było miejscem tragicznego wypadku. Około godziny piątej, w odstępie zaledwie kwadransa, dwa Autosany PKS, rozwożące górników pracujących w Kopalni Węgla Kamiennego "Brzeszcze", runęły z wysokości 18 metrów do lodowatej toni Jeziora Żywieckiego - w Wilczym Jarze, nieopodal Oczkowa. Zginęło wówczas 30 osób, 9 uniknęło śmierci. Dziś tragedię upamiętnia skromna tablica pamiątkowa.
Jeżeli chodzi o żeglarstwo to jest to dość trudny akwen do żeglowania ze względu na to, ze jezioro położone jest w Kotlinie i otoczone jest ze wszystkich stron stokami górskimi, co powoduje, że wiejący wiatr podwiewa żaglówkę od tyłu.
Działają tu liczne Kluby Żeglarskie (Halny, U Rumcajsa), odbywają się regaty i zawody żeglarskie. Często można też spotkać nad jeziorem wędkarzy.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
